Woensdag 30 juli 2014 (deel 3)

git-153-havdhem-l.almungs1-1

In het gehucht Lille Almungs, direct ten noorden van Havdhem, staan inderdaad nog twee molens die niet waarneembaar zijn vanaf de doorgaande weg (nr. 142). Het kost ook enige moeite om er bij te komen. Na eerst verkeerd te zijn gereden komen we via een boerenerf bij de ronde stenen grondzeiler (153) van dit gehucht. Vervolgens moeten we ook nog een paar honderd meter door een weiland banjeren om er bij te komen, maar daar is ‘ie dan: een vrij slanke molen met opvallende steile muren. Ook de indeling van ramen en deuren is opvallend. Van het wiekenkruis resteert nog één eind.

git-153-havdhem-l.almungs1-4

Op de begane grond treffen we slechts restanten van wat ooit een werkbank (?) moet zijn geweest. Is dit een uitgesloopte molen?

Nee, de eerste zolder blijkt de maalzolder te zijn! Zowel voor Gotlandse als Nederlandse grondzeilers is dit heel bijzonder; vergelijk het met De Heense Molen in West-Brabant. Het verklaart wellicht de aanwezigheid van twee deuren op de eerste zolder (om buitenom vrachtwagens te laden?). Verder een schitterend houten gaande werk (in prima staat) met een houten spoorwiel en twee schijflopen voor de (onder)aandrijving (ook niet gebruikelijk voor dit soort ‘boerenmolens’) van twee koppel stenen. Vanuit één koppel (voorheen ook twee?) kon vroeger rechtstreeks in een buil gemalen worden.

git-153-havdhem-l.almungs1-7

Op de tweede zolder bevinden zich nog twee koppel stenen in goede staat met vierkante kuipen.

In de kap (derde zolder dus) is alles ook nog zeer compleet (en wind- waterdicht). De vangbalk laat zien dat het een clockwise molen is (we hadden niets anders verwacht) en er zijn opvallende houten centreerrollen aan de binnenzijde van de kruivloer. Bemerk ook de open ruimte tussen de kapzolder en de romp om ruimte te laten voor de ‘trekvangconstructie’. Al met al een hele bijzondere waardevolle molen.

Als we zijn teruggelopen naar het bijbehorende boerenerf treffen we de eigenaar die vertelt dat er via de Hembygsförening (heemkundige kring c.q. oudheidkundige vereniging; we komen die term vaker tegen als het gaat om molenbehoud) wordt getracht om de molen te restaureren en in ieder geval weer een nieuw wiekenkruis aan te brengen. Maar waarom staan we hier en niet bij die kapitale, veel interessantere molen midden in het dorp zelf?, wil de man van ons weten. Welnu, omdat dit De Grote IC-Tour is en omdat we zojuist die andere molen al uitgebreid bekeken hebben. We laten de man een ansichtkaart van die molen zien (die we daar zojuist gekregen hebben) en hij begrijpt ons (althans , dat hopen we…)