Zaterdag 26 juli 2014 (deel 9)

git-17-allby1-1

Even verder naar het oosten liggen twee gehuchten met beide twee molens. Eerst Siglajvs, met twee ruïneuze molenrestanten en een goede kilometer verder Alby met juist 2 gerestaureerde molens. Omdat er wat onduidelijkheid is over de plaatsing van de molentekentjes op de kaart, bezoeken we eerst de molens van Alby.

git-17-allby1-2

Het molentje, met alle bekende streekkenmerken, ziet er best netjes gerestaureerd uit, alleen het kruiwiel ontbreekt. Ook hier weer de straalsgewijs ingemetselde boomstammen om de roeketting aan vast te maken. Daar worden ze ook daadwerkelijk voor gebruikt (alleen hebben we niet het idee dat de molen nooit draait, maar dat geldt helaas voor heel veel buitenland tijdens eerdere Grote IC-touren). Bij de molen ligt nog een deel van de oude houten bovenas (inclusief hals). Een losse steen vertelt ons dat de molen in 1804 gebouwd is.

Gelukkig is de molen naar goede Gotlandse gewoonte open, dus kunnen we naar binnen. Ook hier weer één koppel stenen dat rechtstreeks door het bovenwiel wordt aangedreven; ook het binnenwerk is in goede staat. Er wordt rechtstreeks in een soort van buil gemalen, iets dat we al vaker zaken op eerdere touren (o.a. Tsjechië!) en verder de komende dagen ook nog vaker tegen zouden komen. Er is hier zowaar een gastenboek, hetgeen we niet alleen tekenen, maar ook laten we nog een ansichtkaart en folder achter van onze eigen molens in Nederland; wie weet….

In de kap. Niet alleen het wiekenkruis is clockwise, ook de plaats van de vangbalk bewijst dit (dit lijkt logisch, maar zou de komende dagen niet altijd logisch blijken). Hier zien we voor het eerst iets van de bediening van de vang. Haaks op de vangbalk is er een soort binnenvangstok – iets uitgehold over de pen van de bovenas – die wordt bediend door een katrol. Het touw over deze katrol lijkt naar buiten te gaan (?). Een soortgelijke constructie zouden we morgen aantreffen in Othem (nr. 49).