En zo rijden we verder naar het even westelijker gelegen openluchtmuseum Bunge Museet. Het is amper half 10 en het museum blijkt pas om 11 uur open te gaan. Dat is helaas geen optie tijdens een Grote IC-tour: we hebben al onze tijd nodig om de ruim 200 molens op Gotland te bezoeken en anderhalf niets doen past dus niet in ons drukke schema. We besluiten de molens – zo goed en kwaad als het gaat – maar van buiten de omheining te fotograferen. Via een kleine omtrekkende beweging komen we bij een hek op het westen…… maar is dit eigenlijk wel een hek? Nee, dit is geen hek; we kunnen onbelemmerd en zonder acrobatische toeren het museumterrein oplopen! Kijk, dat is de duivel verzoeken, sneaky lopen we het terrein op…..
Direct achter het ‘hek’ zien we een heel klein (soort) standerdmolentje (43) op een houten frame waarbij de borstnaald (windweeg) als het ware de ‘standerd’ vormt waar-om het molentje kruit. Het is afkomstig uit Alva (zuid-Gotland) en gebouwd door (voor?) een landbouwer genaamd Ferdinand Hermansson. Hij dreef er een koppeltje maatstenen en een cirkelzaag mee aan (informatie uit het boek “Gotlands Kvarnar genom tiderna”; we komen hier morgen uitvoerig op terug).
Helemaal bizar is de even zuidelijker staande houtzaagmolen (44): een paltrokmolen, of hoe moeten we dit apparaat noemen?! De molen is een reconstructie, dus geen origineel, gebouwd door een timmerman uit Bunge die een aantal van deze molens gedurende zijn leven heeft gebouwd (met dank aan info verstrekt door Tommy Masters). De molen zal wel – min of meer – gefunctioneerd hebben (anders waren er immers niet meerdere gebouwd) maar het blijkt een raadselachtig bouwsel: de zeswieker (ook hier clockwise) heeft 2 of 3 enden die zich permanent voor het kollossale molenlichaam bevinden en waarbij de wind (dus) totaal niet ‘weg’ kan; vreemd….
Even verderop het museumterrein staat een bovenkruier waarvan we aanvankelijk denken dat hij is overgeplaatst uit Rusland (45). Deze ‘blokbouw-molen’ blijkt echter afkomstig te zijn uit Hablingbo (zuid-Gotland) en is gebouwd in 1794 (wederom dank aan Tommy Masters). Dit molentype moet zeer zeldzaam, zo niet uniek zijn geweest op Gotland. Een foto van deze molen op zijn oorspronkelijke plaats is te vinden op pag. 82 van het boek Väder- och vattenkvarnar på Gotland. Woensdag a.s. zouden we overigens Hablingbo bezoeken: er staan daar nog steeds drie molens (nrs. 156 t/m 158)
Nog snel wat foto’s maken van het interieur: wederom een molen met één koppel stenen dat rechtstreeks door het bovenwiel wordt aangedreven. Het wordt me nu toch echt wat te heet onder mijn voeten….
En daar staat ook nog een water(rad)molen (46)
Eerlijk gezegd vind ik het nu wel welletjes, ik ben de gène nabij en besluit het museumterrein te verlaten, te meer daar eigenlijk iedereen vanaf de openbare weg kan zien dat wij hier ongepermitteerd rondlopen. De IC heeft hier – als echte die-hard – minder moeite mee. Hij fotografeerd uitgebreid nog twee waterradmolens (47 en 48). In totaal gaat het over een koren-, een zaag- en een volmolen (qua waterradmolens betreft dus). Overigens heeft Tommy Masters dit museum in 1995 ook bezocht, gewoon zoals het hoort met een kaartje; zodoende is hij ook van hier uit in de molen van Fårösund (nr. 42) geweest.
Tot zover het Bunge Museet. Mocht een Zweed dit ooit nog eens lezen via google-translate: Sorry!! Of op z’n Zweeds: Förlåt!
Merk ik nog op dat er op Youtube een interessant filmpje “Kvarnar på Gotland” te vinden is met onder andere de molens in dit openluchtmuseum.