Inmiddels zijn we zo’n 25 kilometer naar het zuiden gereden over een saaie weg door de bossen in het meest molenarme deel van Gotland, zeg maar: de noordelijke oostkust
Pas bij het dorpje Norrlanda vinden we dit aardige standerdmolentje (51). Het is netjes gerestaureerd en verkeert in goede staat met uitzondering van de staartbalk.
Ook inwendig beantwoordt het molentje geheel aan de verwachtingen, met steeds links op de maalzolder de maalkoker en de pasbalk met een korte lichtboom. Fraai gaande werk: bovenwiel uitgevoerd als armwiel en een steenschijf waarvan de staven duidelijk meerdere keren gebruikt zijn!
Het is onze grote wens om toch eenmaal deze tour een molentje aan het draaien te krijgen. Het zou er helaas niet van komen, al staat deze molen hoog op ons lijstje ‘die krijgen we wel aan de praat’.
Na een weer relatief lange afstand komen we bij de molen (52) van het gehucht Botvatte vlakbij het iets grotere Ala. Een ronde stenen grondzeiler van het zelfde laken een pak, zoals we er inmiddels al vele gezien hebben. Het (nieuwe) wiekenkruis ziet er zo rommelig uit dat de draairichting enigszins onduidelijk is. Laten we het maar op clockwise houden.
Van binnen blijkt het een alleraardigst authentiek molentje. Uiteraard weer de bekende kenmerken als houtconstructies in de stenen romp, ingemetselde boomstammen ter bevestiging van de roeketting, twee open haarden, één koppel stenen rechtstreeks door het bovenwiel aangedreven, maar hier zijn ook nog nog de originele windborden (voor in het achterhek) aanwezig.
In de kap. Bij de hals van de bovenas is de kap duidelijk niet waterdicht; aandachtspuntje. De plaats van de vangbalk bevestigt ons vermoeden dat het hier om een clockwise molen gaat (zoals we reeds vermoeden).
Ook deze molen is onder de plaatsnaam Ala te zien in het youtube-filmpje Kvarnar på Gotland.
… en dat geldt wonderwel ook voor de molen van het nabijgelegen gehucht Gyle (53). Alleen het muurwerk rest van deze molenruïne, al is er wel iets bijzonders: beneden ligt (met bolspil) een koppel blauwe stenen: het enige koppel blauwe stenen die we deze tour zouden zien (gelegen in een steenkuip is zoiets natuurlijk lang niet altijd duidelijk waarneembaar). Op de achterste steen (de loper) is een soort van links zwaaischerpsel te ontwaren. Als dit rechtstreeks door de (wind)molen is aangedreven dan wijst dit op een anti-clockwise (!!) molen….
Even ten zuidwesten van Ala, bij Stenstugu, staat nog een molentekentje op de kaart (niet die van ons, maar wel op die van Tommy Masters). Ondanks dat we de omgeving goed afstruinen, vinden we hem niet. We gaan er van uit dat hij verdwenen is.
Git-54a-onbekend1 git-54a-onbekend2
Voor alle zekerheid rijden we toch nog even iets door naar het zuiden, want het landschap gaat hier iets omhoog (al zegt dat niet veel met al die boerenmolens op Gotland). Juist op het hoogste punt, in het bos, zien we iets dat op een onderbouw van een stenen molen lijkt; een beltmolen? Nee, daarvoor klopt de ‘’inrijpoort’’ niet en zijn de muren van de ronde toren veel te dik, waardoor er binnen nauwelijks ruimte over blijft. Dit is geen molen, maar wat is het dan wel? Bij Tommy Masters – die ook wat algemenere informatie over de geschiedenis van Gotland heeft – blijkt later dat dit iets met kalksteenwinning (kalkoven?) van doen heeft gehad.